Είναι το έβδομο βιβλίο που έχει εκδώσει, το 2017 έλαβε το βραβείο Fernando Lara και έχει μια λεγεώνα λογοτεχνικών οπαδών, αλλά ακόμα κι έτσι δεν έχει αποφύγει
Sonsoles Ónega να αμφισβητηθεί το βραβείο Planet του. Ο δημοσιογράφος και συγγραφέας έλαβε το καλύτερο λογοτεχνικό βραβείο στον κόσμο (ένα εκατομμύριο ευρώ, περισσότερα από το βραβείο Νόμπελ) για το The Servant’s Daughters, το οποίο μόλις κυκλοφόρησε στα βιβλιοπωλεία.
Ο
μυθιστόρημα Είναι η ιστορία μιας εκδίκησης που αλλάζει τις ζωές δύο γυναικών και ολόκληρης της οικογένειάς τους, αλλά και μια αναγνώριση όλων εκείνων των εργαζομένων και των εργοδοτών που έχτισαν τη βιομηχανία κονσερβοποιίας της Γαλικίας.
«Πάντα έγραφα και μου έδιναν
βραβεία από αυτό το ίδιο σπίτι, την Planeta, όταν ήταν στο Telecinco. Αν σου πω, λοιπόν, ότι με εξέπληξαν αυτές οι επικρίσεις, θα πεις: «Κόρη μου, τι αρχάρια που είσαι, τι αφελής». Αλλά προτιμώ να διαβάζουν οι άνθρωποι το βιβλίο και να το εκτιμούν», αναγνωρίζει ο Sonsoles Ónega (Μαδρίτη, 1977) στον Mujerhoy.
Οι θυσίες του πάθους για τη συγγραφή
Ωστόσο, δεν αποφεύγει το θέμα και διαβεβαιώνει ότι «όσοι θέλουν να δουν παραμύθια και
εμπορικές θεωρίες το διπλό, από την τηλεόραση στα βιβλία ή από τα βιβλία στην τηλεόραση, είναι λάθος από την αρχή μέχρι το τέλος. «Δεν θέλω να σταθώ πολύ σε αυτό, γιατί με πονάει λίγο να σκέφτομαι ότι μπορούμε να μιλήσουμε για αυτό χωρίς να ξέρουμε τι κρύβεται πίσω από αυτό».
Ο Sonsoles Ónega ποζάρει με το βιβλίο που του χάρισε το βραβείο Planeta 2023. / Javier Ocaña
Και αυτό που κρύβεται πίσω από αυτό είναι το
πάθος για τη λογοτεχνία της δημοσιογράφου και περισσότερα από τρία χρόνια αφοσίωσης σε ένα μυθιστόρημα που, όπως υποστηρίζει η ίδια, έγραφε τα Σαββατοκύριακα, τις διακοπές χωρίς παιδιά αλλά και στα καμαρίνια που πέρασε τα τελευταία χρόνια: πρώτα αυτά της Mediaset και μετά αυτά της Η Atresmedia, αφού υπέγραψε το περασμένο καλοκαίρι για να παρουσιάζει το Now, Sonsoles κάθε απόγευμα.
«Ο καθένας γράφει όπου μπορεί και όταν μπορεί. Μακάρι όλοι όσοι γράφουν να αφοσιωθούν στη λογοτεχνία. Όμως η λογοτεχνία δεν πληρώνει πάντα όλους τους λογαριασμούς», προσθέτει. «Δεν ξέρω αν θα μπορέσουν να παραγγείλουν ένα βραβείο Planeta σε τρεις μήνες, δεν ξέρω, αλλά όποιος είπε κάποια πράγματα έδειξε απόλυτη άγνοια για το τι σημαίνει, τουλάχιστον για μένα,
γράψτε ένα μυθιστόρημα» λέει ο Ónega.
Εξώφυλλο του βιβλίου του Sonsoles Ónega, The Servant’s Daughters. / Πλανήτης
Η συγγραφέας και δημοσιογράφος εξομολογείται ότι εργάστηκε για πολύ καιρό στις Κόρες του Υπηρέτη, “ακόμα και χωρίς να ξέρω πού θα με πήγαινε, και με τον πειρασμό να το εγκαταλείψω πολλές φορές. Υπάρχει όμως επιμονή, επιμονή, η επιθυμία να γράψω το
ιστορία πάνω απ ‘όλα. Ήταν σκληρό, με πραγματική σωματική εξάντληση, αλλά νομίζω ότι είμαι μια αρκετά ανθεκτική γυναίκα. Και χτύπησε ξύλο.
Ο Ónega είναι ξεκάθαρος ότι στόχος του, εκτός από τη δημοσιογραφία, είναι να συνεχίσει να γράφει. «Διάβασα πολλά γι’ αυτό και ανακάλυψα ότι κανείς δεν ξέρει πραγματικά τι τον οδηγεί ακόμα κι όταν κανείς δεν σε διαβάζει. Γιατί πριν φτάσω στον Πλανήτη, ξεκίνησα τον ιδιαίτερο δρόμο της μοναξιάς μου, του
χειρόγραφα δεν έχουν αγοραστεί από εκδότες ή από δημοσιευμένα μυθιστορήματα που έχουν πουλήσει 300 αντίτυπα σε οικογένεια και συγγενείς. Νομίζω ότι υπάρχει κάτι έμφυτο, παρόμοιο με μια κλήση, που σε αναγκάζει να συνεχίσεις να γράφεις. «Δεν μπορώ να φανταστώ να μην το κάνω».
Ιστορίες που γεννιούνται στην τηλεόραση
Μια αληθινή ιστορία για την ανταλλαγή μερικών κοριτσιών στο Logroño, που ειπώθηκε στο “It’s ήδη μεσημέρι”, του έδωσε την έμπνευση για το The Servant’s Daughters. «Είπα: ορίστε ένα μυθιστόρημα». Από εκεί και πέρα, η ελευθερία του δημιουργού είναι να το τοποθετήσει και να κάνει ό,τι θέλει με αυτόν τον τίτλο. Η ίδια διαβεβαιώνει ότι «η δημοσιογραφία ήταν
καύσιμο για τη λογοτεχνία μου. Το να είμαι στο δρόμο ή τώρα στα πλατό, μου επέτρεψε να ακούσω άλλες προφορές, να ζήσω άλλες ιστορίες. «Μερικές φορές έχω λύσει άλυτα οικόπεδα, ακριβώς επειδή είμαι τόσο σε επαφή με ανθρώπους».
Ο Sonsoles Ónega με ένα αντίγραφο του μυθιστορήματός του, The Servant’s Daughters, το οποίο βρίσκεται ήδη στα βιβλιοπωλεία. / Πλανήτης
Μόλις διάλεξε το σημείο εκκίνησης, το οποίο στο μυθιστόρημα τοποθετείται τον Φεβρουάριο του 1900, ο Ónega αποφάσισε «ότι ήταν καιρός να επιστρέψει στη Γαλικία. «Ήθελα να ανακτήσω αυτή τη γη που είναι μέρος της παιδικής μου ηλικίας». Το κάνει σε μια ιστορία που εκτείνεται σχεδόν σε έναν αιώνα και που αναγνωρίζει την ανεκτίμητη και άγνωστη δουλειά πολλών γυναικών που έχουν συμβάλει στην ανάπτυξη του
Βιομηχανία κονσερβοποιίας της Γαλικίας. Η συγγραφέας το έχτισε «καθώς ανακάλυψε τα πράγματα. Το πιο ικανοποιητικό ήταν να τεκμηριώσω τον εαυτό μου, ότι το μυθιστόρημα μεγάλωνε και εγώ μαζί του.
Το έγραψε «με πολλές λεπτομέρειες της συνηθισμένης ζωής που βρήκα στο Faro de Vigo και το La Voz de Galicia. Μου αρέσουν τα μυθιστορήματα που κινούνται με παρομοιώσεις, αλλά αυτό
εμπλουτίζουν τον αναγνώστη ότι διαβάζετε για μια περίοδο που δεν έχετε λόγο να γνωρίζετε. Γι’ αυτό το λόγο δουλεύω με βάση το ντοκιμαντέρ: την πραγματικότητα που υπάρχει στις εφημερίδες.
«Και εκεί», συνεχίζει, «συνάντησα τη γρίπη του 1918 ή το ναυάγιο του Santa Isabel, που το ονόμασαν Τιτανικός της Γαλικίας. Βρήκα δύο τόμους που το τεκμηριώνουν, που είναι καθαρός χρυσός, με όλο το συνεργείο, το τραγούδι, με υπέροχες λεπτομέρειες… Και εκεί συγκλίνουν οι δύο εαυτοί μου: ο
δημοσιογράφος αυτός που ξέρει να ψάχνει είναι ο συγγραφέας.
Sonsoles Ónega με τον φιναλίστ του βραβείου Planeta, Alfonso Goizueta. / Javier Ocaña
Οι χαρακτήρες της είναι «δυνατές γυναίκες, φτιαγμένες από τις συνθήκες και τη μοίρα τους», που αντικατοπτρίζουν όλες εκείνες τις γυναίκες «που δεν ξέρουν πόσο δυνατές είναι μέχρι να αποδείξουν στον εαυτό τους, ούτε καν στους άλλους, πόσο μακριά μπορούν να φτάσουν. Και το
προορισμός, ως θεμελιώδες κομμάτι της ιστορίας: «Αλλά κατανοητό ως γιατί κάποια πράγματα συμβαίνουν και άλλα όχι. Μου αρέσει, είναι ένα λογοτεχνικό υπόστρωμα που υπάρχει σε όλα μου τα μυθιστορήματα και πρέπει ακόμα να το αλλάξω για το επόμενο», λέει γελώντας.
Στα παιδιά των συγγραφέων και των συγγραφέων με παιδιά
Η Sonsoles έχει ήδη ξεκινήσει να γράφει το επόμενο μυθιστόρημά της το περασμένο καλοκαίρι, «σε λίγες μέρες που ήμουν μόνη μου στη Μαδρίτη», αλλά πρώτα θα πρέπει να αντιμετωπίσει μια «συμπυκνωμένη» προαγωγή, για να μη χάσει το καθημερινό ραντεβού στο
τηλεόραση. «Κοιτάς την ατζέντα και ιδρώνεις. Είναι δύσκολο να μην τα παρατήσεις πριν ξεκινήσεις, γιατί θα είναι πολύ δύσκολο. Αλλά ρε, θα διασκεδάσω, γιατί μου αρέσει να έχω πολλή επαφή με τους αναγνώστες, αλλά όχι γρήγορα και βιαστικά.
Sónsoles Ónega με το βραβείο Planeta 2023. / Arduino Vannucchi
Έχει ήδη λάβει πολλά συγχαρητήρια, ακόμα και από ανθρώπους που πέρασαν από τη ζωή του εδώ και πολύ καιρό», μου έγραψαν μάλιστα.
δασκάλους λατινικών και ελληνικών στο σχολείο», αλλά το πιο σημαντικό ήταν αυτό των παιδιών της. Αφιέρωσε το βραβείο σε όλα τα παιδιά των συγγραφέων και σε συγγραφείς με παιδιά. «Για πρώτη φορά αναγνώρισαν το έργο της μητέρας τους, ένιωσαν ότι αυτό που Το κάνω είναι χρήσιμο για κάτι.Ομολογώ ότι μου ήταν δύσκολο να τους κάνω να καταλάβουν ότι το γράψιμο είναι εξίσου σημαντικό με το να δουλεύεις στην τηλεόραση ή σε οποιαδήποτε άλλη δουλειά.
«Πάντα παραπονιέμαι –ομολογεί– για την αχαριστία των παιδιών με αυτή την έννοια, που είναι κοινό κακό μεταξύ των γυναικών. Τώρα όμως είμαι στη δεύτερη φάση της μητρότητας και γνωρίζω λίγο περισσότερο τις προσπάθειες που συνεπάγεται. Σκοπεύει να περάσει μέρος του μαζί τους
εκατομμύρια ευρώ που κέρδισε: “Ελπίζω να σε προσκαλέσω σε κάποια ωραία ταξίδια, αν μπορώ να ξεπληρώσω τα χρέη σου (γέλια). Ελευθερία δεν είναι να έχεις χρέη”.
Και θα συνεχιστεί
συνδυάζουν τη γραφή και τη λογοτεχνία όσο μπορώ. «Μου αρέσει πολύ να κάνω και τα δύο πράγματα και, όσο ζω, θέλω να συνεχίσω να τα συνδυάζω. Νομίζω ότι η τηλεόραση διώχνει τις γυναίκες πριν το κάνει η λογοτεχνία, οπότε ίσως πρέπει να αποσυρθώ στα χειμερινά διαμερίσματα. Αλλά ο χρόνος θα δείξει».