Ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός κλείνει τα 25 του σήμερα, Δευτέρα, εν μέσω ορισμένων ανησυχιών για την ασφάλεια για την τρέχουσα λειτουργία του και με πολλές αμφιβολίες για το μέλλον του, το οποίο η NASA δεν προβλέπει πέρα από το 2030. Ένα τέταρτο του αιώνα διεθνούς συνεργασίας στο διάστημα σε αυτό το έργο, με επικεφαλής τον Δύο υπερδυνάμεις όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία που ανταγωνίζονται στη Γη, είναι μια άνευ προηγουμένου επιτυχία στην ιστορία της ανθρωπότητας. Αλλά αυτά τα ασημένια ιωβηλαία επισκιάζονται από πρόσφατες βλάβες, όπως οι επαναλαμβανόμενες διαρροές τοξικών αερίων στα καλοριφέρ μιας από τις ρωσικές μονάδες…
Εγγραφείτε για να συνεχίσετε την ανάγνωση
Διαβάστε χωρίς όρια
Ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός κλείνει τα 25 του σήμερα, Δευτέρα, εν μέσω ορισμένων ανησυχιών για την ασφάλεια για την τρέχουσα λειτουργία του και με πολλές αμφιβολίες για το μέλλον του, το οποίο η NASA δεν προβλέπει πέρα από το 2030. Ένα τέταρτο του αιώνα διεθνούς συνεργασίας στο διάστημα σε αυτό το έργο, με επικεφαλής τον Δύο υπερδυνάμεις όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ρωσία που ανταγωνίζονται στη Γη, είναι μια άνευ προηγουμένου επιτυχία στην ιστορία της ανθρωπότητας. Αλλά αυτά τα ασημένια ιωβηλαία έχουν επισκιαστεί από πρόσφατες βλάβες, όπως οι επαναλαμβανόμενες διαρροές τοξικού αερίου στα θερμαντικά σώματα μιας από τις ρωσικές μονάδες.
Στις 9 Οκτωβρίου, νιφάδες κατεψυγμένης αμμωνίας, που χρησιμοποιήθηκε ως ψυκτικό, εντοπίστηκαν από ένα εξωτερικό ψυγείο της μονάδας Ναούκα. Η NASA διαβεβαίωσε λίγες ώρες αργότερα, σε ανακοίνωσή της, ότι παρά αυτή την πολύ τοξική εκπομπή «το πλήρωμα του σταθμού δεν κινδύνευσε ποτέ» και, δύο εβδομάδες αργότερα, οι Ρώσοι Oleg Kononenko και Nikolai Chub κατάφεραν να απομονώσουν τη διαρροή κατά τη διάρκεια ενός διαστημικού περιπάτου. Εκτός από αυτούς τους δύο κοσμοναύτες, δύο Αμερικανίδες, μια Γιαπωνέζα, μια άλλη Ρωσίδα και, επικεφαλής του πληρώματος, ο Δανός διοικητής Andreas Mogensen ζουν στον ISS (αγγλικό ακρωνύμιο για τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό). Συνολικά 7 αστροναύτες, οι οποίοι αποτελούν το λεγόμενο Expedition 70.
Το καλοριφέρ με εκείνη την πρόσφατη διαρροή αμμωνίας είχε μεταφερθεί τον περασμένο Απρίλιο από άλλη μονάδα του σταθμού και το πρόβλημα προστίθεται σε δύο παρόμοια περιστατικά τους τελευταίους μήνες, τα οποία η ρωσική διαστημική υπηρεσία Roscosmos απέδωσε σε κρούσεις μικρομετεωριτών. Ένα από αυτά χτύπησε ένα διαστημόπλοιο Soyuz που προοριζόταν να φέρει πίσω τρεις κοσμοναύτες τον Δεκέμβριο του 2022, οι οποίοι έπρεπε να παραμείνουν στο ISS για άλλους έξι μήνες. Κανονικά, κάθε μέλος του πληρώματος περνά έξι μήνες στο σταθμό.
Αυτά τα καλοριφέρ είναι η τελευταία πηγή ανησυχίας, μετά από αρκετές διαρροές αέρα το 2020 και μία βλάβη Λογισμικό με τη μορφή Ναούκαπου προκάλεσε την αλλαγή κλίσης ολόκληρου του διαστημικού σταθμού κατά την προσγείωση τον Ιούλιο του 2021. Ναούκα Είναι το τελευταίο τμήμα που προστέθηκε στον ISS, του οποίου η κατασκευή ξεκίνησε στις 20 Νοεμβρίου 1998, όταν η πρώτη ενότητα, η ρωσική Ζάρια, τέθηκε σε τροχιά. Δύο εβδομάδες αργότερα, η μονάδα American Unity προσδέθηκε και στις 2 Νοεμβρίου 2000 έφτασε το πλήρωμα της Expedition 1. Έτσι ξεκίνησε μια αδιάκοπη ανθρώπινη παρουσία στο σταθμό, η οποία συνεχίζεται 23 χρόνια αργότερα.
Το έργο συνεχίζεται παρά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία που ξεκίνησε τον Φεβρουάριο του 2022. Είναι στην πραγματικότητα μια από τις λίγες γραμμές ρωσοαμερικανικής συνεργασίας που έχουν παραμείνει ανοιχτές από τότε. Οι διεθνείς κυρώσεις κατά της Ρωσίας, που προκύπτουν από αυτή τη σύγκρουση, αποτελούν πηγή περαιτέρω έντασης με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους άλλους εταίρους του ISS – τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA) και αυτούς της Ιαπωνίας και του Καναδά -, γεγονός που καθιστά δύσκολο τον σχεδιασμό του μέλλοντος η εργασία.
Ωστόσο, ήδη ένα χρόνο πριν από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, η Ρωσία είχε δηλώσει την πρόθεσή της να αποσυρθεί από τον ISS ξεκινώντας από το 2025, επειδή η περίοδος λειτουργίας του είχε ήδη λήξει και το καθεστώς του άφηνε πολλά περιζήτητα. Αρχικά σχεδιασμένο να λειτουργεί για 15 χρόνια, τελικά θα διπλασιάσει την ωφέλιμη ζωή του εάν εκπληρωθούν τα σχέδια της NASA, η οποία έχει εξασφαλίσει χρηματοδότηση για να παραμείνει σε λειτουργία μέχρι το 2030.
Η πρόκληση της αποτροχίας του σταθμού
Ο ISS θα συνεχίσει έτσι, μέχρι το τέλος αυτής της δεκαετίας, να είναι ένα τεράστιο διεθνές εργαστήριο σε τροχιά, όπως υπογράμμισε ο διαχειριστής της NASA Bill Nelson τον Δεκέμβριο του 2021, όταν ανακοίνωσε την επέκταση του έργου: «Ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός είναι ένας φάρος ειρήνης επιστημονικά συνεργασία; και για περισσότερα από 20 χρόνια έχει επιστρέψει έναν τεράστιο όγκο επιστημονικών, τεχνολογικών και εκπαιδευτικών εξελίξεων προς όφελος της ανθρωπότητας». Επιπλέον, η Ρωσία δεν ενημέρωσε επισήμως τους εταίρους της για την εγκατάλειψη του έργου. Αντίθετα, τόνισε ότι θα μπορούσε να συνεχιστεί μέχρι το 2028 εάν ευδοκιμήσει το κοινό πρόγραμμα πτήσεων, ώστε οι Ρώσοι κοσμοναύτες να μπορούν να πετούν στον ISS με αμερικανικά πλοία (και Αμερικανοί αστροναύτες με ρωσικούς πυραύλους).
Το τέλος του ISS θα είναι μια άνευ προηγουμένου πρόκληση, όπως και η κατασκευή του, που τον έχει κάνει το πιο ακριβό αντικείμενο που έχει δημιουργήσει ποτέ η ανθρωπότητα. Δεδομένου του μεγέθους του, με μήκος άνω των 100 μέτρων και βάρος 94 τόνων, αποκλείεται εντελώς να απορριφθεί χωρίς έλεγχο, όπως συμβαίνει με δορυφόρους και άλλους μικρότερους διαστημικούς σταθμούς (π.χ. skylab των ΗΠΑ το 1978). Τα τρέχοντα σχέδια της NASA απαιτούν μια επιχείρηση παρόμοια με αυτή της επανεισόδου του ρωσικού σταθμού Mir το 2001. Όπως και σε εκείνη την περίπτωση, ο ISS θα καταλήξει βυθισμένος στον Ειρηνικό Ωκεανό, αλλά με την πρόσθετη δυσκολία να είναι τέσσερις φορές μεγαλύτερος. Για την ασφαλή κατάβαση από τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, θα χρειαστεί να κατασκευαστεί ένα συγκεκριμένο πλοίο, το συνολικό κόστος του οποίου υπολογίζεται σε 1 δισεκατομμύριο δολάρια αυτή τη δεκαετία. Προς το παρόν, η NASA μόλις άρχισε να ερευνά την αεροδιαστημική βιομηχανία των ΗΠΑ για προτάσεις για την αντιμετώπιση αυτού του κολοσσιαίου έργου.
Ακόμη λιγότερο σαφές είναι το σχέδιο μετάβασης προς ιδιωτικούς διαστημικούς σταθμούς, πάνω στο οποίο εργάζονται οι ΗΠΑ και η Ευρώπη. Στην πραγματικότητα, μια επιτροπή ασφάλειας της NASA μόλις εξέφρασε ανησυχία σχετικά με το χρονοδιάγραμμα και την οικονομική βιωσιμότητα των ιδιωτικών έργων για την παραγωγή και λειτουργία των διαφόρων σταθμών που θα χρειαστούν για την αντικατάσταση του ISS. «Αυτή η μετάβαση απαιτεί ένα πλαίσιο υψηλού επιπέδου και ένα πολύ σφιχτό χρονοδιάγραμμα. Η απουσία ενός σαφούς και στέρεου επιχειρηματικού σχεδίου για εμπορικούς σταθμούς είναι ανησυχητική, η οποία θέτει σε κίνδυνο τη σκοπιμότητα και την ασφάλεια ολόκληρου του σχεδίου τροχιάς της NASA σε χαμηλή τροχιά στη Γη», δήλωσε ο David West, μέλος του συγκροτημένου πάνελ της NASA την περασμένη 26η Οκτωβρίου.
Οι κληρονόμοι: ιδιωτικοί σταθμοί
Η αμερικανική διαστημική υπηρεσία χρηματοδοτεί το σχεδιασμό πολλών έργων ιδιωτικών σταθμών για να συνεχίσει να διατηρεί τους αστροναύτες της σε τροχιά αδιάκοπα. Ένα από αυτά είναι το Orbital Reef, μια κοινή πρωτοβουλία της Blue Origin (η διαστημική εταιρεία του Jeff Bezos, προέδρου της Amazon) και της Sierra Space, που υπόσχονται να θέσουν σε λειτουργία τον σταθμό τους το 2027. Ωστόσο, και οι δύο εταιρείες έχουν δείξει δημόσιες διαφωνίες, δίνουν προτεραιότητα σε άλλα διαστημικά έργα και δεν έχουν καν προσληφθεί ομάδα για αυτό. Το Orbital Reef θα ήταν ένα διαστημικό εμπορικό κέντρο. Συναγωνίζεται αυτό το έργο το Starlab, ένα τροχιακό ερευνητικό κέντρο που θα τεθεί σε λειτουργία το 2028 και στο οποίο μόλις εντάχθηκε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA).
Και τα δύο έργα στοχεύουν στην εκμετάλλευση της επιχειρηματικής ευκαιρίας της ύπαρξης εργοστασίων και ερευνητικών εργαστηρίων σε μηδενική βαρύτητα. Αυτό συμβαίνει και με την Axiom, μια άλλη εταιρεία που έχει ακόμη πιο στενή συνεργασία με τη NASA. Δημιούργησε τη διαστημική στολή για τους αστροναύτες των επόμενων αποστολών Artemis στη Σελήνη. Και επιπλέον, το 2022, η Axiom έχει ήδη φέρει την πρώτη αποστολή ιδιωτικών αστροναυτών στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, οι οποίοι παρέμειναν εκεί για δύο εβδομάδες διαστημικού τουρισμού. Η Axiom σχεδιάζει να προσθέσει τέσσερις μονάδες στον ISS, ξεκινώντας από το 2026. Στη συνέχεια, αυτές οι μονάδες θα αποκολληθούν από το σταθμό προτού αποσταλεί στον Ειρηνικό Ωκεανό και αρχίσει να λειτουργεί ως ανεξάρτητος διαστημικός σταθμός.
Σύμφωνα με αυτό το έργο, ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός θα είχε μια κόρη λίγο πριν πεθάνει. Αλλά ο ISS μπορεί να έχει ακόμα επιπλέον ζωή. Σε ένα συμπόσιο στις 2 Νοεμβρίου, ο Ken Bowersox, αναπληρωτής διαχειριστής της NASA για τις διαστημικές επιχειρήσεις, είπε ότι “δεν είναι υποχρεωτικό να αποσυρθεί ο διαστημικός σταθμός το 2030. Πρόθεσή μας είναι να μεταφερθούμε σε νέους εμπορικούς σταθμούς μόλις είναι διαθέσιμοι.” . Είναι μια περαιτέρω ένδειξη ότι η NASA δεν βλέπει τα σχέδια για την αντικατάσταση του ISS ως αρκετά προηγμένα.
Στην πραγματικότητα, η NASA εξετάζει ακόμη και το ενδεχόμενο το όχημα περιστροφής της να μην είναι έτοιμο μέχρι το 2035. Ενώ τα σχέδια της αμερικανικής διαστημικής υπηρεσίας να απομακρυνθεί από τον ISS έχουν μόλις οριστικοποιηθεί, άλλες προτάσεις εμφανίζονται. Στο τέλος της ομιλίας του Bowersox, ένας ειδικός της διαστημικής πολιτικής πρότεινε την αντίθετη ιδέα: φέρνουν τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό σε σταθερή τροχιά στο τέλος της ωφέλιμης ζωής τουώστε να παραμένει ένα μνημείο διαστημικής συνεργασίας, ορατό από τη Γη ως ένα αχνό τεχνητό αστέρι.
Μπορείτε να ακολουθήσετε ΘΕΜΑ Σε Facebook, Χ ΚΑΙ Ίνσταγκραμή εγγραφείτε εδώ για να το λάβετε το εβδομαδιαίο μας ενημερωτικό δελτίο.