Την περασμένη εβδομάδα ο γαλλικός όμιλος Cobra ανακοίνωσε την ανάπτυξη ενός σημαντικού μακροπράσινου έργου στην Ισπανία. Η γαλλική πολυεθνική δημοσιοποίησε επενδυτική σύμβαση με τη Natixis CIB και την τράπεζα Santander για δάνειο 700 εκατ. ευρώ, που προορίζεται για την κατασκευή 21 φωτοβολταϊκών σταθμών ισχύος 1.231 μεγαβάτ (MW). Τέτοιες ενέργειες δεν τελειώνουν σε ένα απόγευμα. Απαιτούν πολύωρες σπουδές και διαπραγματεύσεις με ισχυρά δικηγορικά γραφεία. Στην υπόθεση Natixis και Santander, οι επενδυτές βασίστηκαν στις υπηρεσίες του ισπανικού τμήματος της δικηγορικής εταιρείας Watson Farley & Williams, μιας εταιρείας που ειδικεύεται στις συναλλαγές ενέργειας.
Η αναζήτηση νομικών συμβουλών πριν από την επένδυση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι φυσιολογική, δεδομένου ότι διακυβεύονται στρατοσφαιρικά ποσά, αλλά, πάνω απ’ όλα, οι επενδυτές γνωρίζουν ότι αυτή η περιπέτεια περιλαμβάνει την είσοδο σε ένα επικίνδυνο γραφειοκρατικό και νομικό δίκτυο. Οι νόμοι καθορίζουν ένα δύσκολο χρονοδιάγραμμα νομικών προθεσμιών και διοικητικών ορόσημων και η αποτυχία ολοκλήρωσης μιας διαδικασίας μπορεί να καταδικάσει ένα έργο εκατομμυρίων δολαρίων σε καταστροφή.
Πρώτον, ο νόμος απαιτεί ότι οποιαδήποτε αιολική ή ηλιακή εγκατάσταση πρέπει να είναι λειτουργική εντός πέντε ετών από την έναρξη της κατασκευής της. Υπάρχει όμως ένα πρόβλημα: μια συσσώρευση αιτημάτων επιβαρύνει τις δημόσιες υπηρεσίες, οι οποίες αδυνατούν να δώσουν το πράσινο φως στις εκατοντάδες αιτήσεις αδειών που συσσωρεύονται στα γραφεία τους. Σύμφωνα με πηγές του ενεργειακού τομέα, έως και 50 δισ. ευρώ θα μπορούσαν να παραμείνουν δεσμευμένα λόγω καθυστερήσεων από τις εθνικές και περιφερειακές διοικήσεις.
Κίνδυνος εκτέλεσης
«Η ύπαρξη τόσο μεγάλου όγκου έργων έχει κατακλύσει όλους τους οργανισμούς που συμμετέχουν σε ορισμένες φάσεις της εκπόνησής τους, σε σημείο που η εκτέλεσή τους τίθεται σε κίνδυνο», επιβεβαιώνει ο Miguel Cuesta Boothman, συνεργάτης δικηγόρος που ειδικεύεται στην ενέργεια, Montero Aramburu. , που προειδοποιεί για την ύπαρξη «εντάσεων και σημείων συμφόρησης». Οι προθεσμίες είναι τόσο περιορισμένες που οι διοργανωτές φοβούνται ότι δεν θα λάβουν έγκαιρα τις επόμενες διοικητικές άδειες για την έναρξη των εργασιών. Μόλις ληφθούν οι άδειες, ξεκινά ένας άλλος αγώνας ενάντια στο χρόνο: να κατασκευαστεί το εργοστάσιο και να λειτουργήσει στην ώρα του. Σε γενικές γραμμές, ο νόμος απαιτεί την επίτευξη τεσσάρων σημαντικών γραφειοκρατικών βημάτων: απόκτηση άδειας σύνδεσης στο δίκτυο, δήλωση ευνοϊκών περιβαλλοντικών επιπτώσεων, άδεια κατασκευής και, τέλος, οριστική άδεια για εκμετάλλευση. Και κάθε φάση έχει προθεσμία.
Οι προωθητές πρέπει να είναι προσεκτικοί. Η μη τήρηση των επόμενων νόμιμων προθεσμιών γίνεται εφιάλτης, καθώς μπορεί να προκαλέσει την αποτυχία της αλυσίδας των συμβάσεων (τράπεζες που δεν εισπράττουν, οικοδόμοι σε δύσκολη θέση, επενδυτές σε δυσκολία…). «Η κύρια συνέπεια είναι η λήξη της άδειας πρόσβασης και σύνδεσης στο δίκτυο», προειδοποιεί ο δικηγόρος Boothman. Κάτι που, προφανώς, συνεπάγεται «το τέλος του έργου σε όλους σχεδόν τους τομείς». Υπάρχει μία βασική ημερομηνία, η 25η Ιανουαρίου 2024. Είναι η προθεσμία μέχρι την οποία χίλια αιολικά και ηλιακά πάρκα –η πλειονότητα των έργων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που σχεδιάζονται να κατασκευαστούν– πρέπει να λάβουν την πολυπόθητη οικοδομική άδεια. Η υπέρβαση της προθεσμίας θα σήμαινε ότι θα λήξει η ήδη χορηγηθείσα περιβαλλοντική άδεια. Προς το παρόν η μπάλα είναι στο γήπεδο της διοίκησης. Η προθεσμία παρατάθηκε φέτος το καλοκαίρι από το Υπουργείο Οικολογικής Μετάβασης κατά έξι μήνες, με κίνητρο τις καταγγελίες του κλάδου ότι πλησίαζε η ημέρα και ότι δεν θα μπορούσαν να συμμορφωθούν με τα έγγραφα.
Για τη María Pilar García Guijarro, διευθύνουσα σύμβουλο της δικηγορικής εταιρείας Watson Farley & Williams στην Ισπανία, η επέκταση αυτού του νομικού περιθωρίου ήταν μια ενημερωμένη έκδοση. «Η παράταση των προθεσμιών για τη λήψη της άδειας κατασκευής είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση του χρόνου κατασκευής του εργοστασίου», ο οποίος προηγουμένως ήταν δύο χρόνια και τώρα θα πρέπει να γίνει σε κάτι παραπάνω από ένα. Το φαινόμενο ντόμινο επιδεινώνεται, καθώς η προθεσμία για την έγκαιρη απόκτηση άδειας εκμετάλλευσης, το τελευταίο από τα γραφειοκρατικά επιτεύγματα, παραμένει αμετάβλητη: είναι ακόμη πέντε χρόνια. Και η βιασύνη προκαλεί προσωρινά προβλήματα, όπως «υπερφόρτωση εργασίας για τις κατασκευαστικές εταιρείες», εξηγεί ο García Guijarro, καθώς και ξαφνική έλλειψη προμηθειών και την επακόλουθη αύξηση του κόστους λόγω της έκρηξης της ζήτησης.
Για τον Andrés Jiménez Díaz, εταίρο δημοσίου δικαίου στο Eversheds Sutherland, μία από τις αιτίες των καθυστερήσεων της διοίκησης είναι ότι ο νόμος δεν κάνει διάκριση μεταξύ μεγάλων έργων και μέτριων έργων. Όλοι υπόκεινται στις ίδιες προθεσμίες, «ακόμη και αν η υλοποίηση μεγάλων έργων μπορεί να παρουσιάζει ιδιαίτερες τεχνικές ή περιβαλλοντικές συνθήκες», υπογραμμίζει ο Jiménez. Μόνο στην περίπτωση των συστημάτων υδραυλικής άντλησης ο νόμος παρέχει επτά έτη περιθωρίου για τη λειτουργία του συστήματος.
Όπως προσθέτει ο δικηγόρος, η ίδια η Εθνική Επιτροπή Αγορών και Ανταγωνισμού (CNMC) έχει αναγνωρίσει επανειλημμένα ότι οι περισσότεροι από τους στόχους που επιτυγχάνονται δεν εξαρτώνται από την επιμέλεια του φορέα προώθησης, «αλλά από την ταχύτητα ή την καθυστέρηση της Διοίκησης στην επίλυση και παραχώρηση αδειών.» Η ίδια η διοίκηση αναγνωρίζει ότι οι υποστηρικτές των πράσινων έργων έχουν δεμένα τα χέρια τους. Δεν μπορούμε παρά να περιμένουμε. Ένα άλλο εμπόδιο, υπογραμμίζει η Coral Yáñez, συνεργάτης της Bird & Bird, έγκειται στην έλλειψη εμπειρίας των δημοτικών συμβουλίων στην αξιολόγηση υποθέσεων. «Μερικοί είναι εξοικειωμένοι με αυτόν τον τύπο αρχείων, αλλά για άλλους είναι κάτι νέο», λέει ο ειδικός. Ειδικά, προσθέτει, όταν αυτοί που ανοίγουν τον φάκελο είναι «μικροί δήμοι με περιορισμένους πόρους και χωρίς επαρκείς πολεοδομικές ρυθμίσεις», που «μπορεί να δυσκολέψουν τη διαδικασία».
Μια πράσινη μετάβαση ταιριάζει και ξεκινά
Ο ενεργειακός μετασχηματισμός της Ισπανίας είναι ένας αγώνας αγώνα ενάντια στο χρόνο. Η χώρα μας διατηρεί αρκετές δεσμεύσεις με τις Βρυξέλλες υπό την καθοδήγηση της πράσινης ατζέντας για συνολική αλλαγή σε δέκα χρόνια. Ως εκ τούτου, το Υπουργείο Οικολογικής Μετάβασης και Δημογραφικής Πρόκλησης, με επικεφαλής την Teresa Ribera, στοχεύει να διασφαλίσει ότι, έως το 2025, η παραγωγή ανανεώσιμης ενέργειας στην ισπανική επικράτεια αντιπροσωπεύει το 30% του συνόλου της χώρας. Μέχρι το 2030, η κυβέρνηση θέλει να επεκτείνει αυτή την υπόσχεση και να φέρει τη διείσδυση των ανανεώσιμων πηγών στη συνολική κατανάλωση ενέργειας στο 48%, ενώ το 81% της συνολικής παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές. Αυτό αντικατοπτρίζεται στο τελευταίο προσχέδιο του Ολοκληρωμένου Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα, το οποίο αναμένεται να εγκριθεί από την Ένωση.
Ακολουθήστε όλες τις πληροφορίες Οικονομία ΚΑΙ Επιχείρηση Σε Facebook ΚΑΙ Χή στο δικό μας εβδομαδιαίο ενημερωτικό δελτίο
Η ατζέντα των πέντε ημερών
Τα πιο σημαντικά οικονομικά αποσπάσματα της ημέρας, με τα κλειδιά και το πλαίσιο για να κατανοήσετε το εύρος τους.
ΛΑΒΕΤΕ ΤΟ ΣΤΟ EMAIL ΣΑΣ