Η νίκη χθες το απόγευμα του υποψηφίου Javier Milei στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών της Αργεντινής έναντι του περονιστή υποψηφίου Sergio Massa έκανε την ισχυρότερη υπόσχεσή του να απηχήσει έντονα: να βάλει τέλος στο πέσο Αργεντινής (που δημιουργήθηκε το 1992 για να αντικαταστήσει το νότιο ) και να αγκαλιάσουν το δολάριο ΗΠΑ ως νόμισμα για τον τερματισμό του πληθωρισμού που ήδη ξεπερνά το 140% από έτος σε έτος στη χώρα. Στον ίδιο εορτασμό της νίκης του, ο Μιλέι επέμεινε στην προθυμία του να εφαρμόσει τα οικονομικά του σχέδια.
Αυτή τη Δευτέρα, οι χρηματοπιστωτικές αγορές περιμένουν τα πρώτα μηνύματα που θα δώσει ο εκλεγμένος πρόεδρος σχετικά με το οικονομικό πρόγραμμα που σκοπεύει να εφαρμόσει από τις 10 Δεκεμβρίου που θα αναλάβει τα καθήκοντά του και για το πώς θα συμπεριφερθεί η ισοτιμία κατά τη μεταβατική περίοδο. Ένα από αυτά τα σήματα θα ήταν το όνομα του ατόμου που θα επιλεγεί για το Υπουργείο Οικονομίας. Ωστόσο, δεδομένου ότι οι τοπικές αγορές θα παραμείνουν κλειστές αυτή τη Δευτέρα, επειδή είναι αργία στην Αργεντινή, η προσοχή εστιάζεται στην επανειλημμένη γνώμη των αναλυτών για τη σκοπιμότητα του μέτρου.
Οι περισσότεροι ειδικοί επιμένουν ότι το να εγκαταλείψετε το νόμισμά σας και να αγκαλιάσετε το δολάριο δεν είναι «δωρεάν» και συνοδεύεται από συγκεκριμένο κόστος. Ένα από αυτά, για παράδειγμα, είναι ότι η νομισματική πολιτική θα υπόκειται σε αυτόν που καθορίζει η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, ενώ η κεντρική τράπεζα της Αργεντινής δεν θα έχει τέτοιο περιθώριο ελιγμών. Ομοίως, η εξέταση άλλων κοντινών περιπτώσεων όπως ο Ισημερινός προσφέρει μια μικτή προοπτική, με πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Ωστόσο, είναι εκεί οικονομολόγοι που παραδέχονται μια ορισμένη σκοπιμότητα της απόφασηςανεξάρτητα από τις επιπτώσεις που θα έχει στο μέλλον.
«Η Αργεντινή έχει εκλέξει –για να το θέσω προσεκτικά– έναν αντισυμβατικό πρόεδρο. Εκτός από τις άλλες ασυνήθιστες ιδέες και αντισυμβατικούς τρόπους του, η πλήρης δολαριοποίηση (συμπεριλαμβανομένης της κατάργησης της κεντρικής τράπεζας) της Αργεντινής ήταν μια από τις κεντρικές πολιτικές ιδέες του κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας Είναι περισσότερο από κατανοητό ότι το εκλογικό σώμα της Αργεντινής έχει βαρεθεί με το νόμισμά του ενόψει ενός ανανεωμένου κύματος πληθωρισμού. Και στην πραγματικότητα, ορισμένα από τα εμπόδια που συνήθως αποτρέπουν τη δολαροποίηση θα παραλείπονταν στην περίπτωση της Αργεντινής”, Ulrich Leuchtmann, Ο στρατηγός νομισμάτων στην Commerzbank, εξήγησε σε ανάλυση αυτή τη Δευτέρα.
Για τον Γερμανό αναλυτή, η δολαριοποίηση στην Αργεντινή είναι πιθανό να είναι ευκολότερη από ό,τι σε άλλες χώρες: «Λαμβάνοντας υπόψη την προσφορά χρήματος της κεντρικής τράπεζας 7,7 τρισεκατομμυρίων πέσος και τα αποθεματικά 21,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ, η κεντρική τράπεζα θα μπορούσε να εξυπηρετήσει τα δάνεια με ισοτιμία δολαρίου/πέσο περίπου 360, όχι πολύ μακριά από τις τρέχουσες ισοτιμίες».
Αυτό σημαίνει, εξηγεί, ότι «το πρώτο ισοζύγιο σε δολάρια των εμπορικών τραπεζών δεν θα έπασχε πολύ και αυτό τα ρευστά περιουσιακά στοιχεία των επιχειρήσεων και των οικογενειών δεν θα κατέγραφαν μεγάλες ζημιές Με άλλα λόγια, ο Leuchtmann συνοψίζει: «Η δολαριοποίηση θα ήταν πολύ κοντά σε μια νομισματική μετατροπή και δεν θα συνεπαγόταν νομισματική μεταρρύθμιση (στην οποία, αντίθετα, ένα μεγάλο μέρος των χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων των επιχειρήσεων και των οικογενειών αποσβένεται). . Ως εκ τούτου, η δολαροποίηση της Αργεντινής θα ήταν λιγότερο ενοχλητική από ό,τι συχνά περιγράφεται στα σχολικά βιβλία. Αυτό σημαίνει ότι ένας τελικός κύκλος πληθωρισμού (ο οποίος θα μπορούσε να συσχετιστεί με το δολάριο) μπορεί πιθανώς να αποφευχθεί».
«Ο τραπεζικός τομέας θα χάσει τον ύστατο δανειστή του και ως εκ τούτου μπορεί να θεωρηθεί πιο ριψοκίνδυνος, πράγμα που σημαίνει ότι η χρηματοδότηση θα μπορούσε να γίνει πιο ακριβή. Από την άλλη πλευρά: δεδομένης της θλιβερής ιστορίας του πέσο, Οι τράπεζες της Αργεντινής αναμένεται να έχουν ήδη κεφαλαιοποιήσει μεγάλο μέρος του ισολογισμού τους. Μετά το δολάριο, δεν θα υπήρχε ανάγκη για επικίνδυνες θέσεις ισολογισμού στο διαβόητο ασταθές πέσο. Τελικά, ο κίνδυνος του τραπεζικού συστήματος μπορεί ακόμη και να μειωθεί και οι ευκαιρίες χρηματοδότησης να βελτιωθούν», προσθέτει ο εμπειρογνώμονας. «Στην εξαιρετική περίπτωση της Αργεντινής, το δολάριο θα μπορούσε να λειτουργήσει. Με την έννοια ότι δεν προκαλεί πιο ανησυχητικά αποτελέσματα από τη διατήρηση του πληθωριστικού status quo», καταλήγει.
Ωστόσο, παραδέχεται ο Leuchtmann, «παραμένει λυπηρό το ότι οι Αργεντινοί καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι είναι ανίκανοι να δημιουργήσουν ένα θεσμικό περιβάλλον που διευκολύνει τη λογική νομισματική πολιτική και υποτάσσεται σε μια ξένη κεντρική τράπεζα». «Εάν η Fed εφαρμόσει πραγματικά πιο ενεργή νομισματική πολιτική στο εγγύς μέλλον (επειδή το περιβάλλον μηδενικών επιτοκίων της δεκαετίας του 2010 θα τελειώσει μια για πάντα), η Αργεντινή θα αντιμετωπίσει κάποιες διακυμάνσεις στη νομισματική πολιτική που πιθανότατα «δεν θα προσαρμοστούν η κατάσταση. εθνική οικονομική κατάσταση», προειδοποιεί ο οικονομολόγος, σύμφωνα με τον οποίο η εγκατάλειψη του δικού του νομίσματος (τουλάχιστον για μια οικονομία του μεγέθους αυτού της Αργεντινής) «μπορεί να είναι μόνο η εναλλακτική λύση».
Σχέδιο μακροοικονομικής σταθεροποίησης μέσω των συναλλαγματικών ισοτιμιών Δεν είναι μια νέα ιδέα στην Αργεντινή, καθώς το έθνος είχε ήδη αποτολμήσει σε αυτό το έδαφος στις αρχές της δεκαετίας του 1990, εξηγεί ο Luis López-Vivas, αναλυτής Λατινικής Αμερικής στην AXA IM, σε ένα σημείωμα προς τους πελάτες. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η Αργεντινή εισήγαγε ένα νομισματικό συμβούλιο, παρόμοιο με την πλήρη δολαριοποίηση. Το πέσο ήταν συνδεδεμένο με το δολάριο με συναλλαγματική ισοτιμία ένα προς ένα.
“Αρχικά, θεωρήθηκε ως σταθεροποιητική δύναμη που συγκρατούσε τον πληθωρισμό. Ωστόσο, μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 1990, η οικονομία είχε πέσει σε μια παγίδα νομισματικής, ανάπτυξης και χρέους, που επιδεινώθηκε από εξωτερικούς κραδασμούς. Το πέσο ήταν υπερτιμημένο, “Η ανάπτυξη ήταν ασθενής και η εξυπηρέτηση του εξωτερικού χρέους έγινε ολοένα και πιο δύσκολη. Το σύστημα μετατρεψιμότητας κατέληξε να καταρρεύσει το 2001, προκαλώντας μια σοβαρή οικονομική κρίση και μια τραυματική χρεοκοπία για τη χώρα», εξηγεί ο López-Vivas.
Ωστόσο, διευκρινίζει ο αναλυτής, ενώ υπάρχουν ομοιότητες μεταξύ του πλήρους δολαρίου και του συμβουλίου συναλλάγματος, υπάρχουν ορισμένες βασικές διαφορές: «Η πλήρης δολαριοποίηση πηγαίνει ένα βήμα παραπέρα, μετατρέποντας το δολάριο ΗΠΑ στο επίσημο νόμιμο χρήμα για όλες τις συναλλαγές». και αυτό Η δολαριοποίηση είναι μόνιμη. Η αντιστροφή αυτής της στρατηγικής είναι πολύ πιο δύσκολη από την εγκατάλειψη ενός συμβουλίου νομισμάτων, όπως έκανε η Αργεντινή το 2001. Οι υποστηρικτές του δολαρίου θεωρούν αυτή τη μονιμότητα το κύριο πλεονέκτημά της, καθώς αυξάνει την αξιοπιστία και τη σταθερότητα ακριβώς επειδή δεν μπορεί να αντιστραφεί».
Δεν είναι «ασημένια σφαίρα»
Ο στρατηγός το βλέπει ως άμεσο όφελος που εισάγει η χώρα την αξιοπιστία της Federal Reserve εγκαταλείψει τη νομισματική και συναλλαγματική πολιτική. Αυτό εξαλείφει επίσης τον κίνδυνο υποτίμησης του νομίσματος, παράγοντα που συμβάλλει σημαντικά στον πληθωρισμό. Η ιδέα είναι ότι η εξάλειψη αυτού του κινδύνου υποτίμησης μειώνει επίσης το ασφάλιστρο κινδύνου για τα ξένα δάνεια, το οποίο μεταφράζεται σε χαμηλότερα επιτόκια για την κυβέρνηση και τους ιδιώτες επενδυτές. Αυτό, με τη σειρά του, μπορεί να ενθαρρύνει μεγαλύτερες επενδύσεις και να τονώσει την οικονομική ανάπτυξη. «Στην περίπτωση μιας χώρας όπως η Αργεντινή, το δολάριο μπορεί επίσης να λειτουργήσει ως δημοσιονομικό στεγανό, εμποδίζοντας την κεντρική τράπεζα να τυπώνει χρήματα για να χρηματοδοτήσει τις κρατικές δαπάνες, μια νομισματική νομισματική βάση του χρέους που υπήρξε ο κύριος μοχλός του πληθωρισμού στη χώρα», προσθέτει.
Ωστόσο, τονίζει ο López-Vivas, είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε αυτή τη δολαροποίηση Απέχει πολύ από μια «ασημένια σφαίρα»: “Δεν εξαλείφει τελείως τον δημόσιο κίνδυνο, δηλαδή τον κίνδυνο αθέτησης του χρέους της μιας κυβέρνησης. Υπάρχουν επίσης και άλλα quid pro quos. Με την υιοθέτηση του δολαρίου ως νόμιμο χρήμα, μια χώρα εγκαταλείπει τα έσοδα από την αξιοπιστία (το κέρδος που αποκτά μεταξύ της αξίας της ονομαστικής αξίας του νομίσματός της και του κόστους έκδοσης κερμάτων και τραπεζογραμματίων), μια πηγή εισοδήματος που δεν παραχωρείται σε ένα νομισματικό συμβούλιο. Η κεντρική τράπεζα χάνει την ικανότητά της να ενεργεί ως δανειστής έσχατης ανάγκης. Νομισματική πολιτική εργαλεία δεν υπάρχουν είναι πιο διαθέσιμα για τη διαχείριση του επιχειρηματικού κύκλου (οι οικονομικές διαταραχές απαιτούν πραγματικές οικονομικές προσαρμογές) και η οικονομία δυνητικά κυβερνάται από τις εξελίξεις στις Ηνωμένες Πολιτείες και όχι από την ίδια τη χώρα. Ως αποτέλεσμα, μια χώρα πλήρως δολαρίων γίνεται πιο ευάλωτη σε πραγματικές κρίσεις και οικονομικές».
Ο οικονομολόγος αναφέρει Εκουαδόρ ως ένα από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα δολαριοποίησης: “Έχει την τιμή να είναι η μεγαλύτερη χώρα που εγκατέλειψε το δικό της νόμισμα και υιοθέτησε μονομερώς το δολάριο ΗΠΑ. Η απόφαση ελήφθη το 2000, κατά τη διάρκεια μιας περιόδου βαθιάς οικονομικής και πολιτικής αναταραχής Αν και “δολαριοποίηση έλεγξε ουσιαστικά τον πληθωρισμό, ο Ισημερινός αθέτησε το χρέος του δύο φορές, παρά το γεγονός ότι καρπώθηκε τα οφέλη μιας μακροχρόνιας έκρηξης πετρελαίου. Επιπλέον, η οικονομία γνώρισε στασιμότητα σε πραγματικούς κατά κεφαλήν όρους την τελευταία δεκαετία.» Ωστόσο, αναγνωρίζει, η συζήτηση για την αντιστροφή της δολαριοποίησης είναι ουσιαστικά ανύπαρκτη.
Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα επιχειρήματα υπέρ μιας πολιτικής δολαριοποίησης είναι ότι επιβάλλει δημοσιονομική πειθαρχία, δηλώνει επίσης ο Felipe Camargo, αναλυτής της Oxford Economics. Αλλά αυτό δεν συμβαίνει πάντα, επισημαίνει: “Οι χώρες που υιοθέτησαν το δολάριο δεν μείωσαν πάντα το κόστος χρηματοδότησης και άλλες βρήκαν εναλλακτικές λύσεις για την δολαριοποίηση καθορίζοντας προσωρινά τη συναλλαγματική ισοτιμία. Παρά τις πολλές εναλλακτικές που υπάρχουν, “ο πληθωρισμός έχει έχουν αντιμετωπιστεί με επιτυχία μόνο μαθαίνοντας να ζούμε με πιο βιώσιμα δημοσιονομικά ελλείμματα».